Inspiracją do napisania tego artykułu stał się incydent podczas Mistrzostw Polski Teamów rozgrywanych na tegorocznym Kongresie Bałtyckim.

Rozdanie wywołało wiele emocji i nieporozumień, chociaż wydaje się, że rozwiązanie problemu jest dość jednoznaczne.

Najpierw rozdanie:

rozd. 28 Rozd. W, po partii: NS	♠ D W 10 4 2 ♥ K D W 9 7 ♦ 9 5 ♣ 10
♠ A 6 3 ♥ 5 ♦ A K D 10 4 2 ♣ A D 9		♠ 9 ♥ A 8 ♦ 8 7 6 3 ♣ K 8 6 4 3 2
	♠ K 8 7 5 ♥ 10 6 4 3 2 ♦ W ♣ W 7 5

* 15+

** S –> brak ustaleń

Podstawowym przepisem, który mówi o ustalonym systemie danej pary i wynikających z ustaleń implikacji jest przepis 40.

40. Uzgodnienia partnerów

A. Systemowe uzgodnienia partnerów

1. 1. a) Uzgodnienia partnerów odnośnie do przyjętego w parze systemu mogą być ustalone wprost w dyskusji albo przez domniemanie – wynikać z praktyki wspólnej gry lub wiedzy o partnerze. (wszystkie podkreślenia moje – SL)

 b) Każda para ma obowiązek ujawnienia przeciwnikom swoich uzgodnień. Organizacja            Nadzorująca określa sposób wykonania tego obowiązku.

Jeżeli zawodnicy nie ustalali jakiejś sekwencji, to odpowiedź brak ustaleń brzmi rozsądnie i na dodatek jest w zgodzie z prawem brydżowym:

40.B.5a) Wyjaśniając znaczenie zapowiedzi albo zagrania partnera w odpowiedzi na pytanie przeciwnika …, gracz ma ujawnić wszystkie nieoczywiste informacje wynikające z uzgodnień lub z dotychczasowej wspólnej gry, ale nie musi ujawniać wniosków opartych na własnej wiedzy i doświadczeniu w kwestiach ogólnie znanych brydżystom.

Jak należy interpretować powyższy zapis?

Oczywiście jeśli para nie ma ustaleń, to powinna odpowiedzieć brak ustaleń na pytanie o znaczenie zapowiedzi, ale… czy para nie może nie mieć ustaleń na otwarcie np. 1BA czy 2♦? Siadamy do turnieju z przypadkowym partnerem, brak czasu na uzgodnienia a partner 2♦, my – brak ustaleń. Wszystko OK?

Nie, absolutnie nie. Gdyby takie tłumaczenie było dopuszczalne, to zabiłoby sens uczestniczenia w zawodach brydżowych.

Otwarcia, pierwsze odpowiedzi, wejścia muszą być uzgodnione chociaż przez domniemanie, o czym wyraźnie mówi przepis 40.A.1.a)

W przeciwnym wypadku stają się błędną informacją.

Czy partner licytując po 1♣ – 2♦ nie zdecydował, że mamy to wejście, chociaż przez domniemanie, uzgodnione?

Bezsprzecznie tak. 

Które odzywki, zapowiedzi, wejścia nie mogą obyć się bez ustaleń?

Sprawa jest dość oczywista i zapisana niemal we wszystkich regulaminach pod postacią …karty konwencyjnej.

Polityka Systemowa PZBS czy regulamin imprezy informuje o obowiązku posiadania (chociaż czasem wspomina się tylko o rekomendacji posiadania) kartu konwencyjnej danego wzoru.

Jeśli regulamin imprezy milczy o kartach konwencyjnych, wówczas musimy sięgnąć do Polityki Systemowej PZBS, w której jest zapisane, że jedynie dla par grających systemem zielonym (naturalnym jak SAYC, bądź better minor oraz Wspólny Język lub Strefa) można zastosować przepis 5.1.a

…Dla par stosujących systemy zielone karty konwencyjne są zalecane, ale nieobowiązkowe, o ile system pary nie zawiera szczególnych uzgodnień partnerów…

Moim zdaniem taki zapis w regulaminach federacji jest rzadkością i nie powinien występować, ale póki co – jest i musimy go stosować.

Ale cóż z niego wynika?

Jedna podstawowa sprawa – bez karty można grać używając najprostszego systemu, gdyż każde dodatkowe ustalenie może być szczególnym uzgodnieniem, wówczas karta staje się obowiązkowa.

Wróćmy do naszego przypadku, jeśli takowa sytuacja zaistnieje w jakimś klubie na wtorkowym turnieju, to sędzia może zastosować amerykańskie podejście (tłumaczenie przez gracza zgłaszającego odzywkę, ale bez obecności przy stole partnera), natomiast na Mistrzostwach Polski odpowiedź brak ustaleń w sekwencji 1♣-2♦ jest błędną informacją.

Dlaczego? Polityka Systemowa PZBS zawiera jeszcze jeden istotny punkt, 5.3

W karcie konwencyjnej musi znajdować się sekcja z listą nietypowych ustaleń, które mogą wymagać przygotowania obrony.

Czy odzywka 2♦ po 1♣ wymaga przygotowania obrony?

Odpowiedź jest oczywista – bez najmniejszej wątpliwości TAK.

Lepiej dla pary wykraczającej (tutaj niemającej ustaleń) jak opisze zgodnie z pkt. 40.A.1a) swoje podejście i styl, gdyż jeśli tego nie zrobi, to praktycznie każde nietrafne posunięcie przeciwników, które mogłoby być spowodowane brakiem wyjaśnień może być rozstrzygnięte na ich korzyść.

P40B5b Jeżeli informacja nieujawniona w wyjaśnieniu jest kluczowa dla wyboru działania przez przeciwnika i przeciwnik poniósł z tego powodu szkodę, sędzia orzeka wynik rozjemczy.

Na Mistrzostwach Polski w każdej karcie konwencyjnej powinien być zapis jak gramy po silnym treflu. Jeśli ktoś zaniedbał wpisanie tego to podlega pod przepis 21B1b

Sędzia zakłada, że ma do czynienia z błędnym wyjaśnieniem, a nie z błędną odzywką, jeśli nie ma dowodu, że jest inaczej.

Krótko o kartach konwencyjnych.

W Polsce obowiązują dwa podstawowe wzory kart konwencyjnych (jest jeszcze trzecia tzw. średnia karta i według mnie jest zbyt mało znana, a godna rozpowszechnienia):

1. wzoru WBF z polskim tłumaczeniem zawierająca niemalże opis systemu czyli praktycznie wszystkie istotne odzywki, częstokroć drugiego a nawet trzeciego okrążenia (np. odpowiedzi na magistra),
2. mini karta konwencyjna obejmująca wszystkie otwarcia, większość odpowiedzi oraz większość wejść.

O ile mini karta jest rozpowszechniona na wszystkich turniejach począwszy od klubowego a na kongresach kończąc, to karta wzoru WBF powinna obowiązywać na wszystkich innych zawodach.

Lekcja dla sędziów pt. Jak w praktyce rozstrzygać przypadki braku ustaleń na zawodach popularnych?

Zawodnik A: Co oznacza odzywka 2♦ po naszym silnym 1♣?

Zawodnik B: Brak ustaleń.

Sędzia: Kartę konwencyjną poproszę. Brak karty? A to przykrość, bo w karcie jest rubryka „licytacja w obronie po otwarciu „silne 1♣”. Sędzia odsyła zawodnika B (udzielającego wyjaśnienia – brak ustaleń) na stronę, a licytującemu każe wyjaśnić ustalenie. Czasem sędzia trafi na cwaniaka, który po powrocie do stołu próbuje dowiedzieć się co oznaczało 2♦ partnera.

1♣ – 2♦ – 3♦ – ???

Zawodnik B: co znaczy 3♦?

Zawodnik A: jeśli 2♦ było naturalne to 3♦ jest forsingiem na starych, jeśli 2♦ było sztuczne, to 3♦ jest naturalne.

Miłej zabawy!!!

I pamiętaj: Karta konwencyjna Twoim przyjacielem jest

Problem przesłałem do drugiego sędziego głównego PZBS Jacka Marciniaka, z którym  przy dyskusjach o przepisach prawa brydżowego, komentarzach do przepisów, precedensach spędziłem, hmm, setki godzin i bez specjalnego zaskoczenia otrzymałem odpowiedź niemalże identyczną z moim spojrzeniem na ten bardzo ciekawy przypadek. Jacek upoważnił mnie do przedstawienia swoje opinii, więc poniżej zamieszczam najbardziej istotne jego uwagi i spostrzeżenia:

„…Opinię mam wyrobioną od dawna. Uważam, że tłumaczenie brak ustaleń jest nadużywane. Jeśli założymy, że przeciwnicy muszą mieć takie same informacje co partner, to wyjaśnienie brak ustaleń nie przekazuje prawdziwego obrazu.